XII. Wyrównanie ekwiwalentu za urlop, odsetki za opóźnienie – wystąpienie Prezesa ZG SEiRP Antoniego Dudy do Komendanta Głównego Policji

Antoni Duda – Prezes ZG SEiRP w dniu 17 kwietnia 2024 roku skierował do Inspektora Marka Boronia – Komendanta Głównego Policji wystąpienie w sprawie wypłat wyrównania ekwiwalentu za urlop tysiącom policjantów zwolnionych ze służby w latach 2001-2018.

Wystąpienie Prezesa ZG SEiRP Antoniego Dudy do Komendanta Głównego Policji – 17 kwietnia 2024 r.

W wystąpieniu wskazujemy, na konieczność szybkiego zakończenia tej wyjątkowej awantury, naruszającej na masową skalę prawa kilkudziesięciu tysięcy policjantów zwolnionych ze służby w latach 2001-2018.

Przypominamy, że na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r. sygn. akt K 7/15 (Dz.U. z 2018 r., poz. 2102) funkcjonariusze Policji zwolnieni ze służby w latach 2001-2018 uzyskali prawo do dochodzenia wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy. Trybunał Konstytucyjny uznał, że świadczeniem ekwiwalentnym za dzień urlopu jest wynagrodzenie funkcjonariusza za jeden dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby. Tym samym, każdy funkcjonariusz Policji, który otrzymał ekwiwalent za urlop, obliczony zgodnie z niekonstytucyjnym współczynnikiem 1/30 jest stratny około 27%. Dla przykładu, gdyby funkcjonariusz Policji miał wypłacony ekwiwalent zgodnie z wyrokiem TK, otrzymałby 1.000,00 zł, a w praktyce otrzymał 730,00 zł. W tej sytuacji, roszczenie o wyrównanie ekwiwalentu opiewa na kwotę 270,00 zł. Dodatkowo każdy funkcjonariusz Policji, któremu odmówiono wyrównania ekwiwalentu za urlop, może domagać się od organów Policji zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z art. 481 § 1 k.c. W przypadku roszczenia o wyrównanie ekwiwalentu właściwą drogą do wypłaty jest droga administracyjna oraz sądowo-administracyjna, z kolei w przypadku odsetek, droga sądowa przed sądami powszechnymi.

Zaproponowaliśmy Komendantowi Głównemu Policji Inspektorowi Markowi Boroniowi zakończenie kilkuletniej hucpy związanej z podjętą próbą pozbawienia kilkudziesięciotysięcznej grupy emerytowanych policjantów należnego im wyrównania ekwiwalentu urlopowego. To co się wydarzyło to klasyczny zamach na cudze mienie. Mienie znacznej wartości. Trwanie w błędzie lub głupocie poprzednika i jego dysponentów politycznych jest całkowicie niewytłumaczalne. Zapadło już ponad 1500 wyroków NSA obligujących do wypłaty wyrównania ekwiwalentu. Tylko w pierwszej połowie kwietnia zapadło 147 wyroków, z czego 39 opublikowano w Centralnej Bazie Wyroków Administracyjnych.

Przypomnieliśmy stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich zawarte w wystąpieniu o charakterze generalnym skierowanym do Komendanta Głównego Policji (WZF.7060.16.2021 z 20 lipca 2021 r.) – w sprawie wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy, po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym RPO stwierdził m.in.: „Co do zasady, czynność materialno-techniczna może zostać w każdym czasie zmieniona czy też uchylona. Od czynności tych nie służą sformalizowane środki zaskarżenia ani skarga do sądu administracyjnego (wyj. odmowa wypłaty świadczenia). Oba postępowania wszczynane są jedynie na żądanie stron. W mojej ocenie zainteresowany policjant, który odszedł ze służby w latach 19.10.2001 r. – 5.11.2020 r. i mający ustalone świadczenie na zakwestionowanych przez Trybunał zasadach, może w każdym czasie (art. 145a kpa nie znajduje tu zastosowania, albowiem dotyczy decyzji administracyjnych) na podstawie art. 190 ust. 4 Konstytucji wystąpić z wnioskiem o wyrównanie wysokości tego świadczenia”.

Zaproponowaliśmy, aby komendanci wojewódzcy i Komendant Główny Policji pilnie zaniechali składania kasacji od wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych i wycofali z NSA dotychczas złożone. Zaoszczędzimy w ten sposób kilkanaście milionów złotych. Wskazaliśmy również, że warto też rozważyć kwestię wycofania wszystkich skarg z wojewódzkich sądów administracyjnych. Tak będzie taniej, nie tylko dla Policji, tak będzie taniej dla państwa polskiego.

Mając na uwadze, że należne odsetki za ponad pięć lat zwłoki zbliżają się do połowy wyliczonych kwot zwrotu, zaproponowaliśmy również rozważenie możliwości wypłaty odsetek w formule ugody pozasądowej. Tak byłoby sprawniej i taniej.

Przypomnieliśmy, że Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych figuruje ponad 6 tysięcy orzeczeń wydanych przez sądy administracyjne w sprawach ekwiwalentu. Pełne dane o liczebnościach pozostają w posiadaniu organów Policji. My szacujemy, że może ich być nawet kilkakrotnie więcej. Sądy wymierzały grzywny, zasądzały kwoty na rzecz skarżących i orzekały o zwrocie kosztów postępowania. To znaczne koszty, które obciążyły budżet Policji. Każda rozprawa przed sądem to też znaczące koszty. To koszty, które obciążają państwo polskie, a nie powinny.

Tylko w maju i czerwcu w NSA zaplanowano ponad 500 rozpraw w sprawie złożonych przez organy Policji kasacji. Szacujemy, że wielokrotnie więcej spraw ze skarg policjantów pozostaje do rozpatrzenia w sądach administracyjnych. Tylko w kwietniu NSA wydał ponad 150 orzeczeń, z czego 39 zostało opublikowanych. Uważamy, że najwyższa pora zakończyć tą drogą zabawę wymyśloną przez specjalistów od organizacji odpustów z udziałem policyjnych śmigłowców i konfetti czy aniołów na policyjnych koniach lub innych równie atrakcyjnych zabaw ludycznych.

Czekamy na spotkanie z Komendantem Głównym Policji.