Informacja o działaniach SEiRP na rzecz osób dotkniętych ustawą represyjną

Informacja

o działaniach Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych na rzecz osób dotkniętych represyjną nowelizacją ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), która od 2017 roku drastycznie obniżyła emerytury policyjne, renty inwalidzkie i renty rodzinne.

Stowarzyszenie Emerytów i Rencistów Policyjnych jest organizacją zrzeszającą emerytów i rencistów policyjnych, członków ich rodzin oraz pracowników cywilnych Policji.

Stowarzyszenie liczy ponad 20300 członków. W latach 2018-2019 notujemy zauważalną tendencję przyrostu liczby osób zgłaszających akces przynależności do naszej organizacji (w ostatnim roku przyrost o 5 punktów procentowych).

Zapewne tendencja ta związana jest z akceptacją i docenieniem przez emerytów i rencistów wysiłków, które czyni nasze Stowarzyszenie na rzecz obrony ich interesów.

Wyzwania stojące przed Stowarzyszeniem są niebagatelne, gdyż do grona osób, które zostały dotknięte różnego rodzaju zdarzeniami losowymi dołączyła grupa ponad 40000 emerytów i rencistów z obniżonymi emeryturami i rentami, w tym gros z Policji. Ustawa doprowadziła ludzi nie tylko do zapaści finansowej ale i do poczucia poniżenia i upokorzenia.

W tej sytuacji Stowarzyszenie, które poza Zarządem Głównym liczy 22 Zarządy Oddziałów Wojewódzkich i Okręgowych zorganizowanych w 317 Kołach, podjęło działania wielokierunkowe, mające wspomóc pokrzywdzonych, a także dać poczucie wspólnoty, tak cenne w dzisiejszych czasach.

Nie do przecenienia jest możliwość uzyskania przez osoby dotknięte ustawą, będące członkami Stowarzyszenia, a także przez osoby które jeszcze do Stowarzyszenia nie wstąpiły – informacji i porady telefonicznej. Bezpośredni kontakt jest szczególnie ważny dla emerytów i rencistów w starszym wieku, którzy nie korzystają z internetu i którym wiek i zdrowie utrudnia poruszanie się.

Zarząd Główny Stowarzyszenia udziela telefonicznej pomocy osobom z całej Polski codziennie we wszystkie dni robocze. W Zarządach Oddziałów Wojewódzkich i Okręgowych kontakt telefoniczny możliwy jest w ramach dyżurów w wyznaczonych godzinach i dniach tygodnia.

W takim systemie organizacyjnym możliwy jest kontakt bezpośredni. Szereg osób przychodzi do siedzib Stowarzyszenia. Po wejściu w życie ustawy represyjnej siedziby komórek organizacyjnych Stowarzyszenia dosłownie „pękały w szwach” od osób, którym sporządzaliśmy odwołania do sądów cywilnych od decyzji emerytalnych obniżających świadczenia. Nie dysponujemy danymi liczbowymi co do liczby takich osób – ale potrzebujący pomocy czekali każdego dnia w kolejkach na sporządzenie pism procesowych. Trzeba pamiętać, że osoby dotknięte ustawą to często ludzie w podeszłym wieku, których nie stać na profesjonalną pomoc prawną i dla których nieodpłatna pomoc w wejściu na drogę sądową była nieoceniona.

Niestety czas „wyłuskiwania” w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej nie zakończył się, więc nadal trwa poradnictwo w tym względzie jak i pomoc bezpośrednia. Poza odwołaniami od decyzji emerytalnych i rentowych osoby potrzebujące zgłaszają się głównie w sprawie sporządzenia zażaleń do sądów apelacyjnych na zawieszenie postępowań, przywrócenie terminów czynności procesowych, wniosków do ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie wykorzystania art. 8a ustawy (dot. przywrócenia emerytury/renty na drodze administracyjnej), ponagleń w sprawie bezczynności sądów i organów administracyjnych i wiele innych.

Na obecnym etapie sporo osób, które otrzymały z sądów i urzędów różnorakie pisma przychodzi po pomoc w sprawie wyjaśnienia ich treści i uzyskania porady co do konieczności podjęcia konkretnych działań w sprawie indywidualnej.

Dnia 11 września 2018 r. Stowarzyszenie złożyło do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA określonego w art. 231 § 1 Kodeksu karnego polegającego na niedopełnieniu obowiązków w postaci zaniechania wykonywania nałożonych obowiązków w ogóle    lub częściowo bądź wykonywaniu ich w sposób niewłaściwy, nienależyty, sprzeczny z istotą lub charakterem, jak również z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, a tym samym skutkujących działaniem na szkodę interesu publicznego i prywatnego. Zawiadomienie dotyczyło nieprawidłowości w wydawaniu decyzji emerytalnych obniżających emerytury i renty i zostało zilustrowane bogatym materiałem dowodowym.

Zgodnie z Kodeksem postępowania karnego – w ciągu miesiąca winno zostać wydane postanowienie o wszczęciu lub odmowie wszczęcia postępowania – czego nie uczyniono.

W odpowiedzi na zażalenie Stowarzyszenia do Prokuratora Regionalnego w Warszawie Andrzeja Szeligi na brak stosownej decyzji procesowej – po niemal 4 miesiącach Prokuratura wydała postanowienie o zasadności naszego zażalenia.

Dalsze czynności prokuratury polegały na rozbiciu materiału dowodowego na poszczególne fragmenty, w sprawie których, w różnych terminach wydano szereg odmów wszczęcia postępowania, aż do  Ostatnie postanowienie zapadło w lutym 2020 r. po niemal 1,5 roku od złożenia zawiadomienia (pomimo miesięcznego terminu kodeksowego). Sąd warszawski odmowy te utrzymała w mocy. Zasadność naszego zawiadomienia jednoznacznie potwierdziła uchwała Sądu Najwyższego z 16 września 2020 roku.

Działania Stowarzyszenia przebiegają wielokierunkowo i są one adekwatne do zmieniającej się sytuacji. Trudno nie zaakcentować, że w ramach zbierania podpisów pod inicjatywą ustawodawczą zmierzającą do eliminacji z porządku prawnego przepisów represyjnych, w latach 2017/2018 członkowie Stowarzyszenia zebrali pod projektem zmian około 130 000 podpisów. Był to istotny wysiłek naszych koleżanek i kolegów   – członków kół na terenie całego kraju, istotny tym bardziej, że działali oni często w środowiskach nam nieprzychylnych lub wręcz wrogich.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom członków Stowarzyszenia poszukujących szansy na uzyskanie postępu w walce z szykanami ustawy represyjnej, Zarząd Główny SEiRP skierował swoich przedstawicieli do udziału w kilkudziesięciu procesach lustracyjnych. W kilku przypadkach wykorzystaliśmy możliwość wstąpienia do postępowań cywilnych o zwrot emerytury, a także postępowań administracyjnych przed WSA i NSA o uzyskanie statusu działacza opozycji. ZG SEiRP upoważnił Prezesa ZG do wydawania pełnomocnictw w zakresie reprezentowania Stowarzyszenia przed sądami w sprawach cywilnych, karnych i administracyjnych.

W następstwie nowej sytuacji, w której znalazły się osoby represjonowane stworzony został odrębny dział informacyjny na internetowej stronie Zarządu Głównego Stowarzyszenia i oddziałów wojewódzkich pod nazwą USTAWA REPRESYJNA. Dział ten zawiera m. in. informację o sądowej drodze odwoławczej wraz z opracowanymi w Stowarzyszeniu 10 wzorami odwołań uwzględniającymi różne sytuacje faktyczne represjonowanych. Opracowaliśmy też 5 wzorów zażaleń do sądu apelacyjnego na postanowienia sądów okręgowych zawieszających postępowania. Zażalenia uwzględniają również różne sytuacje osób je składających. W dziale tym odrębne miejsce zajmuje obszerna informacja o drodze administracyjnej, na której można dochodzić przywrócenie świadczeń. Jest to droga określona   w art. 8a ustawy represyjnej. Na mocy tego przepisu minister może zastosować odmienny tryb w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W związku z tym, że minister masowo odmawia przywrócenia świadczeń konieczne stała się pomoc represjonowanym co do możliwości i trybu wstąpienia na administracyjną drogę sądową.

Opracowaliśmy wzór wniosku do ministra o zastosowanie art. 8a ustawy emerytalnej. Na stronie opublikowaliśmy kilkadziesiąt wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, a także kilkanaście wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, w których linia orzecznicza diametralnie różni się od wykładni przepisu stosowanej przez ministra. Zaprezentowaliśmy analizę tych wyroków, która zawiera bogaty materiał informacyjny dla osób ubiegających się o przywrócenie świadczeń na mocy art. 8a ustawy.

Na stronie Stowarzyszenia, poza tym działem znalazły się też inne porady, z których mogą skorzystać emeryci i renciści, w tym osoby represjonowane. Szczególnie przydatny i często odwiedzany jest rozdział dot. ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. W wyroku z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 115a ustawy o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu (…), jest niezgodny z Konstytucją. Oznacza to, że osoby które odeszły ze służby po 18 października 2001 roku otrzymały tyko 73 % należnego im ekwiwalentu. Pomimo wyroku, kierownicy jednostek Policji pozostają w wielomiesięcznej bezczynności  bądź odmawiają emerytom wypłaty należnego świadczenia. W tym dziale, poza omówieniem tej problematyki umieściliśmy obszerną mapę drogową dla osób, które wstępują na drogę sądową. Opisane zostały kolejne czynności wraz ze wzorami pism adekwatnymi dla każdego etapu „walki” o zwrot należnych pieniędzy. Jak masowy jest to problem świadczy choćby liczba osób, którym należy się wyrównanie, która oscyluje wokół 70 tysięcy. Mimo kilkuset korzystnych dla policjantów wyroków sądów administracyjnych, w tym kilkunastu wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego do ZG SEiRP docierają liczne głosy emerytów/rencistów, świadczących o tym, że organy Policji nadal stosują obstrukcję.

Nasza działalność informacyjna od trzech lat ogniskuje się na kwestiach związanych z przekazem wszelkich istotnych informacji dot. walki o odzyskanie uprawnień emerytalnych. Informacje te prezentujemy na naszej stronie internetowej, a także w comiesięcznym Biuletynie Informacyjnym oraz w wydawanej cykliczne Infotece. Materiały w nich zamieszczane cieszą się sporym zainteresowaniem potwierdzonym telefonami i e-mailami.

Szczególne znaczenie w naszej działalności ma status organizacji pożytku publicznego, dzięki któremu otrzymujemy znaczące środki z odpisu podatkowego 1%, umożliwiające wsparcie finansowe członków, w większości tych którzy zostali skazani ustawą represyjną na życie w warunkach poniżej poziomu egzystencji. Dzięki hojności darczyńców w latach 2017 – 2019 otrzymaliśmy około 480 tysięcy złotych. Z tych środków wsparliśmy liczne grono pokrzywdzonych ustawą i innymi zdarzeniami losowymi. Niestety środki te są ciągle zbyt małe na to aby wspomóc wszystkich którzy się do tej pomocy kwalifikują.

W związku z ustawą z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, zgodnie z którą świadczenie dodatkowe przysługuje w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie,  podjęliśmy szeroko zakrojoną akcję informacyjną, dzięki której, świadczenie to uzyskało już kilkaset osób.

Jako Stowarzyszenie uczestniczymy w komisjach    powoływanych do podziału funduszu socjalnego na podstawie ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji. Dzięki wnikliwemu rozpatrywaniu wniosków  z pomocy finansowej korzystają osoby pozostające w najtrudniejszych warunkach materialnych, często cierpiące na poważne dolegliwości zdrowotne.

Na zainteresowanie i uwagę zasługują różne inicjatywy regionalne, w tym w szczególności zorganizowana przez kilka naszych kół pomoc potrzebującym we współpracy z Ośrodkami Pomocy Społecznej i Bankami Żywności. Wzorcowym przykładem w tym zakresie jest działalność Koła SEiRP w Tarnobrzegu. Pomoc ta wykracza poza schemat. Aby zdjąć z potrzebujących odium „wyciągania ręki” – nasi koledzy i koleżanki ze Stowarzyszenia dostarczają żywność i inne środki bezpośrednio do miejsc zamieszkania.

Na słowa uznania zasługują działania naszych Koleżanek i Kolegów z Zarządów i Kół o charakterze informacyjnym, godnościowym, integracyjnym, których wymienienie przekracza ramy niniejszej informacji. Konsekwentne działania pomocowe, w wielu przypadkach zakończyły się pozytywnie. Jako reprezentatywne dla całości możemy przedstawić między innymi:

– przyznanie przez Premiera na okres jednego roku renty specjalnej Wojciechowi Raczukowi, ciężko rannemu milicjantowi w pościgu za przestępcą; nasz wniosek wzmocniony został wsparciem gen. Adama Rapackiego – prezesa Zarządu Stowarzyszenia Generałów Policji RP – Rafała Jankowskiego – przewodniczącego Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów;

– uzyskanie dodatku energetycznego i świadczenia pieniężnego za przymusowe zatrudnienie w ramach zasadniczej służby wojskowej w kopalni węgla kamiennego w wyniku zainicjowanego przez nas procesu sądowego.

Odrębne zagadnienie stanowi szczególnie trudna sytuacja, w której znalazła się jedna z naszych koleżanek. Decyzją Prezydium Zarządu Głównego Stowarzyszenia Emerytów i Rencistów Policyjnych z marca 2017 roku uruchomiliśmy wewnętrzną zbiórkę elektroniczną na rzecz Pani Józefy z Koła SEiRP we Włocławku, która w wyniku tragicznych okoliczności utraciła męża i dach nad głową. Dotychczas zebraliśmy kilkanaście tysięcy złotych – zbiórka trwa do końca roku. Wcześniej wsparliśmy naszą koleżankę kwotą 5 tysięcy ze środków OPP. Podjęliśmy, niestety bezskuteczną interwencję u Prezydenta Miasta Włocławka w sprawie przydziału Pani Józefie, zagrożonej bezdomnością, stałego lokum. Powołaliśmy Komisję z zadaniem  wypracowania skutecznej pomocy w rozwiązaniu jej problemów bytowych.

Jest to właściwy czas i miejsce aby odnieść się do aktywistów, którzy sami nie będąc represjonowanymi angażują się w działania na rzecz osób dotkniętych ustawą represyjną. Wśród naszych członków przeważającą większość stanowią osoby, które nie podlegają ustawie represyjnej i którym należnych świadczeń nie odebrano. Koleżanki i koledzy odnoszą się ze zrozumieniem i wsparciem do pokrzywdzonych. Rozumieją też, że pomoc z której wcześniej korzystali jest dla nich niedostępna, gdyż inni potrzebują jej bardziej. Zasługują na słowa uznania i serdeczne podziękowania.

Antoni Duda, Prezes ZG SEiRP

Informacja przygotowana dla uczestników Konferencji „USTAWA  REPRESYJNA  SŁUŻB  MUNDUROWYCH W ŚWIETLE  KONSTYTUCJI  RP  I  PRAWA UNII  EUROPEJSKIEJ”, która odbyła się 19 września 2020 roku w Mysłowicach