Korzystne wyroki WSA, postanowienie NSA z 11 maja 2021, wystąpienie do Prezesa NSA z 25 sierpnia 2021

• korzystne wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych,
• postanowienie NSA – III OZ 281/21,
• wystąpienie do Prezesa NSA z 25 sierpnia 2021 roku.

W wojewódzkich sądach administracyjnych codziennie zapadają korzystne dla policjantów wyroki nakazujące wypłatę wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Prezentujemy najważniejsze argumenty sądów uzasadniające uchylenie decyzji organów Policji i wskazujące na obowiązek wypłaty wyrównania. Całość wyroków pod podanymi linkami do wyszukiwarki Centralnej  Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych /CBOSA/. Bezpośrednio pod wyrokiem WSA w Krakowie cytaty z uzasadnieniu projektu nowelizacji ustawy o Policji dokonanej ustawą z dnia 14 sierpnia 2020 r.

Ponadto na kolejnych stronach interesujące postanowienie NSA z 11 maja 2021 roku, sygn. akt III OZ 281/21 o uchyleniu postanowienia o zawieszeniu postępowania. W wyniku uwzględniania powyższego postanowienia – Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku 16 czerwca 2021 roku wydał wyrok, sygn. akt  II SA/Bk 123/ którym uchylił zaskarżoną decyzję /Komendanta Wojewódzkiego Policji/ oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Komendanta Powiatowego Policji w S. z dnia […] października 2020 roku numer […]

Link do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, II SA/Bk 123/21 /https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/68DBA4EC3B/

Przedstawiamy również ponowny wniosek do Prezesa NSA o podjęcie uchwały w trybie zgodnym z art. 264 § 2 p.p.s.a. w związku z art. 15 § 1 pkt  2 p.p.s.a. w sprawie powstałych rozbieżności w interpretacji art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 1 października 2020 roku (Dz.U.2020.1610 z dnia 2020.09.18.). Podjęcie uchwały o którą wnosiły zakończyłoby niepotrzebną mitręgę administracyjną sądów i organów Policji i naszą już niemal trzyletnią batalię o to co nam się należy.

III SA/Kr 387/21 – Wyrok WSA w Krakowie z 19 sierpnia 2021 roku

https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/91BF2F8A5F

Sentencja Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: SWSA Janusz Kasprzycki Sędziowie: SWSA Renata Czeluśniak ASR WSA Marta Kisielowska (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 sierpnia 2021 r. sprawy ze skargi P. C. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia 5 lutego 2021 r., nr […] w przedmiocie odmowy wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane urlopy uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

^/…/  Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się zatem do odpowiedzi na pytanie, czy istnieje możliwość przeliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop za okres przed 6 listopada 2018 r. w sposób zgodny z wyrokiem Trybunału, jak chce tego skarżący, czy też brak jest podstaw prawnych do przeliczenia ekwiwalentu za niewykorzystane urlopy z zastosowaniem przelicznika 1/21, jak twierdzą organy administracyjne obu instancji.

W ocenie Sądu istnieje możliwość ponownego wyliczenia należnej kwoty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, albowiem na sposób wyliczenia tej kwoty wskazuje wprost uzasadnienie powołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

^/…/  Przyjęcie za prawidłową wykładnię przepisów przejściowych zastosowaną przez organ w przedmiotowej sprawie oznaczałoby istnienie zjawiska tzw. „wtórnej niekonstytucyjności”, które polega na tym, że ustawodawca powtarza rozwiązania normatywne uznane już raz za niekonstytucyjne (K. Kos, O pojęciu wtórej niekonstytucyjności prawa, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2018, nr 2 (42), s. 21). Oznaczałoby to, że ustawodawca przepisami przejściowymi próbuje ograniczyć zakres zastosowania wyroku Trybunału, a nadto narusza konstytucyjną zasadę powszechnej mocy obowiązującej wyroków TK, które wiążą również ustawodawcę.

Dlatego wykładnię przepisów, dokonaną przez organy Policji, Sąd uznał za błędną. Zdaniem Sądu, zasady, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach oznaczają konieczność wzięcia pod uwagę, przy wykładni przepisu art. 115a ustawy o Policji, wyroku TK z 30 października 2018 r. sygn. akt K 7/15, na co wielokrotnie już zwracały uwagę wojewódzkie sądy administracyjne i Naczelny Sąd Administracyjny, jak również ustawodawca w uzasadnieniu projektu ww. nowelizacji ustawy o Policji dokonanej ustawą z dnia 14 sierpnia 2020 r. Wskazał bowiem, że projekt przewiduje wprowadzenie rozwiązań prawnych mających na celu wdrożenie wyroku TK z dnia 30 października 2018 r., sygn. K 7/15, w którym Trybunał orzekł, że art. 115a ustawy o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 zd. drugie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Druk sejmowy IX 432- s. 2, 13 i 14).

^/…/ Oznacza to, że w niniejszej sprawie 158 dni urlopu przysługującego skarżącemu za okres od 2000 do 2004 roku należy pomnożyć przez wysokość wynagrodzenia przysługującego za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby.

Uwaga! – cytaty z druku sejmowego IX 432 – str. 2, 12-13 i 38 dotyczące wdrożenia wyroku TK.  Link: https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=432

Ponadto projekt przewiduje wprowadzenie rozwiązań prawnych mających na celu wdrożenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. K 7/15 (Dz. U. poz. 2102), w którym Trybunał orzekł, że art. 115a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. /…/

3)  ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy:

W dniu 30 października 2018 r. Trybunał Konstytucyjny w wyroku, sygn. akt K 7/15, w postępowaniu zainicjowanym wnioskiem Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów orzekł, że art. 115a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji RP. Jak wskazał Trybunał, prawo do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego nabywane jest w sytuacji zwolnienia ze służby. Celem ekwiwalentu jest zrekompensowanie funkcjonariuszowi Policji faktycznej niemożności wykorzystania przysługującego mu urlopu, co stanowi urzeczywistnienie konstytucyjnie zagwarantowanych corocznych płatnych urlopów. Na skutek okoliczności niezależnych od funkcjonariusza może dojść do sytuacji, w której nie zdołał on wykorzystać urlopu przed ustaniem stosunku pracy. Wówczas jedyną formą rekompensaty za niewykorzystany urlop jest przewidziany przez ustawodawcę ekwiwalent pieniężny. Trybunał Konstytucyjny uznał, że ekwiwalent będący substytutem niewykorzystanego urlopu powinien odpowiadać wartości tego świadczenia w naturze. Świadczeniem ekwiwalentnym za przepracowany dzień urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Określony w art. 115a ustawy o Policji sposób obliczania ekwiwalentu pieniężnego powoduje, że policjanci za każdy dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego otrzymują około 73% dziennego uposażenia, czego, w ocenie Trybunału, nie można nazwać rekompensatą ekwiwalentną. Trybunał nie odroczył utraty mocy obowiązującej przepisu art. 115a ustawy o Policji, zatem w zakresie, w jakim określa on ekwiwalent pieniężny za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, utracił on moc obowiązującą z dniem ogłoszenia wyroku, tj. 6 listopada 2018 r. /…/

Przepisy przejściowe w następujący sposób określają stosowanie projektowanych regulacji:

– przepis art. 115a ustawy o Policji stosuje się do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy wszczętych i niezakończonych przed dniem 6 listopada 2018 r. oraz do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy policjantowi zwolnionemu ze służby od dnia 6 listopada 2018 r. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy za okres przed dniem 6 listopada 2018 r. ustala się na zasadach wynikających z przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji obowiązujących przed dniem 6 listopada 2018 r. W celu prawidłowego wyliczenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy w oparciu o wskazane wyżej zasady doprecyzowano, że przy obliczaniu wysokości ekwiwalentu przysługującego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy za rok 2018 należy określić proporcję liczby dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego przysługującego do dnia 6 listopada 2018 r. oraz od dnia 6 listopada 2018 r.

III SA/Łd 250/21 – Wyrok WSA w Łodzi z 18 sierpnia 2021 roku

https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/2F0F2AD19E

Sentencja

Dnia 18 sierpnia 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Monika Krzyżaniak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Teresa Rutkowska Asesor WSA Paweł Dańczak Protokolant specjalista Aneta Brzezińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2021 roku sprawy ze skargi S. K. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z dnia […] nr […] w przedmiocie odmowy wypłaty wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Komendanta Miejskiego Policji w P. z dnia […] nr

Uzasadnienie

/…/  Istota sporu w rozpoznanej sprawie, wynikająca z treści podniesionych w skardze zarzutów i ich uzasadnienia sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy istnieje podstawa prawna do wypłacenia skarżącemu, który zakończył służbę w Policji przed dniem 6 listopada 2018 r., wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy? /…/  Odwołanie się przez ustawodawcę w art. 9 ust. 1 zd. 2 ustawy z 14 sierpnia 2020 r., do „zasad wynikających z przepisów ustawy” (o Policji), a nie do wysokości 1/30 części miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należy w związku z tym rozumieć w ten sposób, że skoro ustawodawca nie powtórzył niekonstytucyjnych zapisów ustawy o Policji i nie nakazał stosowania do obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop z okresu przed 6 listopada 2018 r. uregulowań, które utraciły moc w wyniku ww. wyroku, to oznacza, że przy stosowaniu tej normy musi być uwzględniona wykładnia przepisu art. 115a o Policji przedstawiona w wyroku TK z 30.10.2018 r. o sygn. K 7/15. Takie stanowisko wyrażone zostało także m.in. w wyroku WSA w Krakowie z 22.04.2021 r., sygn. III SA/Kr 1401/20 ./…/  W związku z tym, zdaniem Sądu należy wyliczyć należną byłemu funkcjonariuszowi kwotę ekwiwalentu i ustalić różnicę między kwotą należną a już wypłaconą, a sposób wyliczenia wynika wprost z uzasadnienia wyroku TK cytowanego już wyżej. Trybunał jednoznacznie stwierdził bowiem, że świadczeniem ekwiwalentnym za przepracowany dzień urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Taki sposób obliczania wartości jednego dnia urlopu wynika z faktu, że urlop wypoczynkowy liczony jest wyłącznie w dniach roboczych. Ekwiwalent będący substytutem urlopu powinien więc odpowiadać wartości tego świadczenia w naturze. Obliczając wysokość należnego skarżącemu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatkowy należy ilość dni urlopu przemnożyć przez wysokość uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnego skarżącemu na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym przysługującego mu za 1 dzień roboczy na dzień zwolnienia ze służby. /…/  Wobec powyższego organ ponownie rozpoznając sprawę powinien, biorąc pod uwagę przedstawione wyżej wskazania, dokonać wyliczenia i wypłaty części należnego ekwiwalentuza niewykorzystany urlop wypoczynkowy i urlop dodatkowy na podstawie art. 115a ustawy o Policji interpretowanego zgodnie z art. 66 ust. 2 Konstytucji RP uwzględniając okoliczność, że w zakresie stosowania prawa wyrok Trybunału odnosi także skutek retroaktywny, wpływając na ocenę prawną stanów faktycznych powstałych w okresie poprzedzającym wejście w życie orzeczenia Trybunału. /…/  Sądowi rozpoznającemu niniejszą sprawę z urzędu wiadomym jest, że postanowieniem z dnia 21 stycznia 2021 r., sygn. akt II SA/Bk 866/20 WSA w Białymstoku przedstawił Trybunałowi Konstytucyjnemu następujące pytanie prawne:…..  /…/  W ocenie Sądu odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest jednak konieczna do rozstrzygnięcia skargi, albowiem w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2018 r. sygn. K 7/15 sąd administracyjny może samodzielnie rozstrzygnąć sprawę. Z tego względu Sąd nie znalazł podstaw do zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego do czasu udzielenia odpowiedzi przez TK. Całokształt poczynionych powyżej rozważań prowadzi do konkluzji, że zawarte w skardze zarzuty dotyczące naruszenia art. 190 ust. 4 Konstytucji RP okazały się zasadne. Art. 190 ust. 4 Konstytucji RP stanowi konstytucyjną gwarancję uprawnienia funkcjonariusza Policji do uzyskania ponownego rozstrzygnięcia jego sprawy dotyczącej ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w nowym, ukształtowanym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego stanie prawnym. Nie może unicestwić tej gwarancji nowy stan prawny, który nakazuje stosowanie korzystniejszych zasad obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy, tj. zasad wynikających z art. 115a ustawy o Policji w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2020 r. wyłącznie do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem 6 listopada 2018 r. Przepis art. 9 ust. 1 cyt. ustawy należy interpretować z uwzględnieniem skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15.

Z powyższych względów uznając, że w sprawie doszło do naruszenia art. 190 ust. 4 Konstytucji RP w związku z art. 115a ustawy o Policji, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi na podstawie art.145 § 1 pkt 1 lit a. w zw. z art. 135 p.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Dokumenty do pobrania:

1. postanowienie NSA z 11 maja 2021 roku, sygn. akt III OZ 281/21 o uchyleniu postanowienia o zawieszeniu postępowania
2. ponowny wniosek do Prezesa NSA o podjęcie uchwały w trybie zgodnym z art. 264 § 2 p.p.s.a. w związku z art. 15 § 1 pkt  2 p.p.s.a. w sprawie powstałych rozbieżności w interpretacji art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r.