Wielkość liter:
Kontrast:
„Mapa drogowa” wskazuje kolejne czynności do wykonania przez osoby:
Wzory (tytuły jako interaktywne linki):
Wszystkie wzory są takie same dla obu wyszczególnionych w tytule grup osób. Opracowano je jako wzory dla ”wyrównania ekwiwalentu” – dlatego w razie potrzeby należy je zmienić na „wypłatę całości ekwiwalentu” i w treści pominąć kwestię przedawnienia.
Przydatne akty prawne:
I. WNIOSEK
1. Uprawnione do wystąpienia z WNIOSKIEM o przyznanie wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop są osoby, które odeszły na emeryturę/rentę po dniu 18.10.2001 r. Od dnia 19 października 2001 r. zmieniono przelicznik ekwiwalentu za niewykorzystany urlop (uregulowany w art. 115a ustawy o Policji) na 1/30 – który to przepis uznany został za niekonstytucyjny.
2. Z wnioskiem można występować:
O dacie złożenia wniosku decyduje stempel, data przyjęcia i podpis osoby przyjmującej – jeżeli składamy osobiście lub data stempla pocztowego na potwierdzeniu nadania listu.
WAŻNE – jeżeli spóźnimy się z przekazaniem/ nadaniem wniosku, to nawet wcześniejsza data widniejąca na piśmie nie uchroni przed przedawnieniem.
Zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy o Policji roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Termin ten należy liczyć od wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego TK 7/15 z dnia 30 października 2018 r., które nastąpiło w dniu 6 listopada 2018 r. lub od przejścia na emeryturę/rentę jeśli przejście nastąpiło po tym dniu. Co prawda art. 118 Kodeksu cywilnego przewiduje, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, a więc na dzień 31 grudnia, (…) to lepiej trzymać się wyżej wskazanych terminów, aby nie dawać pretekstu do ew. odmiennej interpretacji przez organ.
3. Wyjątkowo z wnioskiem można wystąpić również po terminie, o którym mowa w punkcie 2. Zgodnie z art. 107 ust. 2 ustawy o Policji – organ właściwy do rozpatrywania roszczeń może nie uwzględnić przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami. Chodzi przede wszystkim o długotrwałą chorobę, pobyt za granicą połączony z niemożnością nawiązania kontaktu z krajem lub inne nadzwyczajne okoliczności. Warto jednak nie przekraczać terminu przedawnienia.
4. Z wnioskiem o wyrównanie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop występuje się do komendanta (powiatowego, miejskiego, wojewódzkiego, stołecznego, lub głównego) Policji – właściwego dla siedziby jednostki, w której naliczono ekwiwalent za niewykorzystany urlop (art. 221 §3 k.p.a). Wniosek sporządza się w dwóch egzemplarzach, jeden dla adresata, drugi dla siebie). Złożenie wniosku jest bezpłatne.
5. Jeżeli wniosek zostanie skierowany do niewłaściwego komendanta, to jest on obowiązany, we własnym zakresie, w ciągu siedmiu dni przekazać go właściwemu Komendantowi. O przekazaniu wniosku zawiadamia się równocześnie wnioskodawcę (art. 243 k.p.a.).
6. Wniosek powinien być załatwiony bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca (art. 237. § 1 k.p.a.). Jeśli według organu nie będzie to możliwe, to komendant (bądź osoba przez niego upoważniona) obowiązany jest w tym terminie zawiadomić o czynnościach podjętych w celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym terminie załatwienia wniosku (art. 245 k.p.a.).
7. W następstwie złożenia wniosku możemy mieć do czynienia z następującymi sytuacjami:
II. PONAGLENIE
1. Jeżeli organ przekroczy terminy, o których mowa w punkcie 6. lub nie wskaże precyzyjnie terminu załatwienia sprawy – należy złożyć PONAGLENIE (art. 37 k.p.a.).
2. Ponaglenie wnosi się do komendanta nadrzędnego nad tym, do którego wcześniej skierowaliśmy wniosek.
Ponaglenie wnosi się za pośrednictwem komendanta, którego bezczynność (przewlekłość) ponaglamy. Ponaglenie sporządza się w 3 egzemplarzach (jeden dla komendanta, do którego kierowaliśmy wniosek, drugi dla komendanta nadrzędnego nad nim, trzeci dla nas). Jeżeli wniosek został skierowany do Komendanta Głównego Policji, to i ponaglenie wnosi się do niego. Ponaglenie sporządza się w 2 egzemplarzach (jeden dla KGP, drugi dla nas). Złożenie ponaglenia jest bezpłatne.
3. Organ (komendant) za którego pośrednictwem przekazaliśmy Ponaglenie, ma do 7 dni na przesłanie go do organu (komendanta) nadrzędnego, a ten ma kolejne 7 dni na rozpatrzenie Ponaglenia.
4. Jeżeli komendant, rozpatrujący Ponaglenie nie uzna naszych zarzutów za uzasadnione, powinien swoje stanowiska zawrzeć w Postanowieniu (czasem odpowiedź nadejdzie w formie zwykłego pisma). W obu przypadkach pozostaje nam droga sądowa.
III. SKARGA DO WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO NA BEZCZYNNOŚĆ ORGANU
1. Skargę należy złożyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego, na którego obszarze ma siedzibę organ odwoławczy (komendant), do którego kierowaliśmy ponaglenie (art. 13. § 2 p.p.s.a.).
2. Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi, czyli tego, do którego składaliśmy Wniosek (art. 54. § 1 p.p.s.a). Jeśli bezczynność dotyczy Komendanta Powiatowego Policji, to skargę składamy za jego pośrednictwem. Analogicznie postępujemy w przypadku Komendanta Miejskiego, Wojewódzkiego, Stołecznego Policji i Komendanta Głównego Policji.
3. Skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie można wnieść w każdym czasie po uprzednim wniesieniu Ponaglenia, o którym mowa w punkcie II. (art. 53 § 2b p.p.s.a). Organ (komendant), za którego pośrednictwem złożyliśmy skargę ma czas do 30 dni na przekazanie jej do sądu (art. 54 § 2 p.p.s.a.). Warto śledzić termin, w którym skarga wpłynęła do „pośrednika” (komendanta) i daty, z którą przekazał ją (lub nie przekazał) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – w razie przekroczenia przez niego 30-dniowego terminu, możemy do sądu złożyć wniosek o wymierzenie organowi grzywny (art. 55 § 1 p.p.s.a.). § 2. Jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na nasze żądanie rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi (art. 55 § 2 p.p.s.a.).
4. Skargę należy sporządzić w 3 egzemplarzach (dla komendanta, dla sądu i dla siebie). Złożenie skargi jest bezpłatne. Nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w sprawach ze stosunków pracy i stosunków służbowych (art. 239 § 1 pkt d – p.p.s.a.).
5. W razie uznania skargi za zasadną sąd sporządza uzasadnienie z urzędu w terminie czternastu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo podpisania sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym. (art. 141. § 1 p.p.s.a.). Uzasadnienie sąd wysyła z urzędu do obu stron.
6. Jeżeli natomiast sąd skargę oddalił, warto złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku. Wniosek składa się w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku. Formularze wniosków znajduję się w sądzie w biurze podawczym. Uzasadnienie wyroku sporządza się w terminie czternastu dni od dnia zgłoszenia wniosku .(art. 141. § 2 p.p.s.a.).
7. Jeżeli pomimo korzystnego dla nas wyroku w sprawie bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania – organ (komendant) wyroku nie wykona – pismem wzywamy go do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy. Jeżeli i to nic nie da można wnieść skargę do sądu, żądając wymierzenia temu organowi (komendantowi) grzywny (art. 154. § 1 p.p.s.a.).
8. Od niekorzystnego dla nas wyroku przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 173. § 1 p.p.s.a.). Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego (art. 175 § 1 p.p.s.a.).
IV. ODWOŁANIE OD DECYZJI ODMOWNEJ DO KOMENDANTA NADRZĘDNEGO
1. Jeżeli otrzymamy od Komendanta, do którego skierowaliśmy wniosek – odmowę w formie Decyzji, wówczas kierujemy do komendanta nadrzędnego odwołanie od tej decyzji. Odwołanie składamy za pośrednictwem organu (komendanta), który wydał decyzję odmowną. Jeżeli natomiast wniosek kierowaliśmy do Komendanta Głównego Policji wówczas mamy dwie możliwości:
UWAGA!
W niektórych przypadkach otrzymamy od komendanta odmowę wypłaty wyrównania ekwiwalentu w formie zwykłego pisma, na którym nie będzie tytułu „Decyzja”. Takie pismo traktujemy również jako Decyzję bowiem o istocie aktu prawnego powinna przesądzać jego treść, a nie forma. Pismo nie mające formy decyzji jest decyzją, jeżeli pochodzi od organu administracji, jest skierowane na zewnątrz i we władczy sposób rozstrzyga o prawach lub obowiązkach danej osoby w jej indywidualnej sprawie (wyrok NSA w Warszawie z 21 lutego 1994 r., sygn. I SAB 54/93).
2. Odwołanie sporządza się w 3 egzemplarzach (jeden dla Komendanta, który wydał decyzję odmowną, drugi dla Komendanta nadrzędnego, trzeci dla siebie).
3. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia otrzymania decyzji (art. 129 § 2 k.p.a.). Jeśli termin wniesienia odwołania zostanie przekroczony, wówczas organ stwierdza w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne (art. 134 k.p.a.). Wniesienie odwołania jest bezpłatne.
4. Organ (komendant), od którego decyzji odwołujemy się, ma 7 dni od otrzymania odwołania na przekazanie sprawy organowi (komendantowi) nadrzędnemu.
5. Organ odwoławczy (komendant) wydaje decyzje, w której, m. in. (art. 138 k.p.a.):
W razie utrzymania decyzji w mocy pozostaje droga sądowa.
V. SKARGA DO WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO NA DECYZJĘ ODMOWNĄ ORGANU ODWOŁAWCZEGO
1. Skargę należy złożyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego, na którego obszarze ma siedzibę organ odwoławczy (komendant), który wydał ostateczną decyzję i na którego decyzję składana jest skarga (art. 13. § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. 2019 poz. 2325).
2. Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu (komendanta), który wydał decyzję w drugiej instancji (art. 54. § 1 p.p.s.a.).
3. Skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia decyzji (art. 53 § 1 p.p.s.a). Organ (komendant), za którego pośrednictwem złożyliśmy skargę ma czas do 30 dni na przekazanie jej do sądu (art. 54 § 2 p.p.s.a.). Warto śledzić termin, w którym skarga wpłynęła do „pośrednika” (komendanta) i daty, z którą przekazał ją (lub nie przekazał) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – w razie przekroczenia przez niego 30-dniowego terminu, możemy do sądu złożyć wniosek o wymierzenie organowi grzywny (art. 55 § 1 p.p.s.a.). § 2. Jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na nasze żądanie rozpoznać na podstawie nadesłanego odpisu skargi (art. 55 § 2 p.p.s.a.).
4. Skargę należy sporządzić w 3 egzemplarzach (dla Komendanta, dla sądu i dla siebie). Złożenie skargi jest bezpłatne. Nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w sprawach ze stosunków pracy i stosunków służbowych, (art. 239 § 1 pkt d – p.p.s.a.).
5. W razie uznania skargi za zasadną sąd sporządza uzasadnienie z urzędu w terminie czternastu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo podpisania sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym. (art. 141. § 1 p.p.s.a.). Jeżeli natomiast sąd skargę oddalił, warto złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku. Wniosek składa się w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku. Formularze wniosków znajduję się w sądzie w biurze podawczym. Uzasadnienie wyroku sporządza się w terminie czternastu dni od dnia zgłoszenia wniosku .(art. 141. § 2 p.p.s.a.).
6. Od niekorzystnego dla nas wyroku przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 173. § 1 p.p.s.a.). Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego (art. 175 § 1 p.p.s.a.).
VI. ZAŻALENIE NA POSTANOWIENIE WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO O ZAWIESZENIU POSTĘPOWANIA
1. Zażalenie należy złożyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ul. Gabriela Piotra Boduena 3/5, 00-011 Warszawa za pośrednictwem wojewódzkiego sądu administracyjnego, który wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania (art. 194 p.p.s.a).
2. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia (art. 194 § 2 p.p.s.a).
3. Zażalenie należy sporządzić w 3 egzemplarzach (dla WSA, dla NSA i dla siebie).
4. Złożenie zażalenia jest bezpłatne (art. 239 §1 lit. d).
5. Zażalenie wnosi się na podstawie art. 131 i 194 p.p.s.a. (Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). W zażaleniu wskazujemy datę wydania zaskarżonego postanowienia i datę jego doręczenia, sygn. akt sprawy w WSA. W zażaleniu należy zaznaczyć „wnoszę o uchylenie postanowienia w całości” i zwięźle uzasadnić dlaczego.
VII. CZYNNOŚCI ZWIĄZANE Z DECYZJĄ ODMOWNĄ KOMENDANTA PO OTRZYMANIU POZYTYWNEGO WYROKU SĄDU
Możliwość wydania decyzji odmownej daje komendantowi art. 153 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu –
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Z art. 153 wynika, że skoro przepisy uległy zmianie, to komendant może się nie stosować do wydanych wcześniej wyroków, które tych przepisów nie uwzględniały. To jednak nie koniec dochodzenia do sprawiedliwości. Dalszy sposób postępowania prezentuję poniżej.
1. Po otrzymaniu Decyzji odmownej wyrównania ekwiwalentu, należy skierować do komendanta nadrzędnego odwołanie od tej decyzji. Odwołanie składa się za pośrednictwem organu (komendanta), który wydał decyzję odmowną.
2. Odwołanie sporządza się w 3 egzemplarzach (jeden dla Komendanta, który wydał decyzję odmowną, drugi dla Komendanta nadrzędnego, trzeci dla siebie).
3. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia otrzymania decyzji (art. 129 § 2 k.p.a.). Jeśli termin wniesienia odwołania zostanie przekroczony, wówczas organ stwierdza w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne (art. 134 k.p.a.). Wniesienie odwołania jest bezpłatne.
4. Organ (komendant), od którego decyzji następuje odwołanie, ma 7 dni od otrzymania odwołania na przekazanie sprawy organowi (komendantowi) nadrzędnemu.
5. Organ odwoławczy (komendant) wydaje decyzje, w której, m. in. (art. 138 k.p.a.):
W razie utrzymania decyzji w mocy pozostaje droga sądowa.
VIIb. Czynności w razie pozytywnego wyroku, w którym sąd odniósł się do stanu prawnego po wejściu w życie ustawy z dnia 11 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020 r. poz. 1610).
W następstwie wydania pozytywnych wyroków możemy ponownie otrzymać decyzję odmowną, pomimo że wyrok WSA bądź wyrok NSA uwzględniały stan prawny po dnu 1 października 2020 r., tj. po wejścia w życie ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych (…). Jest to sytuacja, w której nastąpiła obraza art. 153 p.p.s.a.
Art. 153 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dotyczy decyzji wydawanej przez organ administracji publicznej po wyroku sądu.
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
W omawianej sytuacji nie mamy do czynienia ze zmianą przepisów między wydaniem ostatecznego wyroku przez sąd a wydaniem nowej decyzji. Inaczej mówiąc i wyrok i decyzja dotyczyły tego samego stanu prawnego. A zatem decyzja wydana przez Komendanta musi odpowiadać ocenie prawnej i wskazaniom sądu.
Wydanie przez Komendanta decyzji odmownej, przy zastosowaniu odmiennej interpretacji przepisów i wskazań sądu oznacza wydanie decyzji wadliwej. Stanowisko takie powszechnie przyjmowane jest przez Naczelny Sąd Administracyjny i wojewódzkie sądy administracyjne w swoim orzecznictwie.
Decyzja taka narusza prawo, a naruszenie to ma istotny wpływ na wynik sprawy. Z tego względu Sąd na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. powinien decyzję uchylić. Zarzut dotyczący naruszenia przez Komendanta art. 153 p.p.s.a może być podniesiony już w toku postępowania administracyjnego, np. w odwołaniu od decyzji organu I instancji. Niezależnie od tego, zarzut ten powinien zostać zawarty przez stronę w skardze do sądu administracyjnego. Zatem w przypadku naruszenia zasady związania organu oceną prawną, Komendant nadrzędny rozpatrując odwołanie czy sąd administracyjny rozpatrując skargę powinien zaskarżoną decyzję uchylić. Szczegółowy sposób postępowania został wskazany w punkcie VIIa od 1 do 5.
Jolanta Domańska-Paluszak, tel. 515 214 773